مفهوم دولت در اندیشۀ سیاسی ایرانِ دوران قدیم

نویسندگان

چکیده مقاله:

در حوزة نظری، یکی از مهم‌ترین مشکلات علم سیاست در جامعة ایران، آشفتگی مفاهیم سیاسی است. به جرأت می‌توان گفت این آشفتگی حتی در مهم‌ترین مفهوم علوم سیاسی یعنی«دولت» نیز وجود دارد. در حوزة عملی نیز یکی از مهم‌ترین موانعرشد و گسترش جامعة مدنی در تاریخ معاصر و ایران امروز، پایداری ساختار «اختلاف» بین «ملت» و «دولت» است؛ زیرا واژة «دولت» چه در متون ادبی کهن و چه در زبان نوشتار و گفتار امروز ما کاربردهای متنوعی داشته است. لذا به‌سبب ابهاماتی که در زبان حقوقی و سیاسی معاصر در این زمینه وجود دارد، ضروری می‌نماید برای رفع این نقیصه‌ها و روشن شدن مفهوم «دولت» تا حد امکان، چاره‌اندیشی شود. این امور، خود از ضرورت بازشناسی مفهوم «دولت» در اندیشة سیاسی ایرانِ دوران میانه و قدیم حکایت دارد. بر این اساس سعی ما در این نوشته نشان دادن مفهوم «دولت» در اندیشة سیاسی ایرانِ دوران میانه و قدیم خواهد بود. این مقاله، روش گفتمان و از میان همة نظریه‌پردازان گفتماننیز، نظریة گفتمان لاکلا و موفهرا به‌کار برده است. پژوهش حاضر می‌کوشد با استفاده از مؤلفه‌های نظریة گفتمان لاکلا و موفه، بهبازشناسی مفهوم «دولت» در اندیشۀ سیاسی ایرانِ دوران میانه و قدیم (پیش از صفویه) بپردازد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نظریۀ دولت در اندیشۀ سیاسی علامه صدر

چکیده اندیشمند شهید سید محمد باقر صدر بر مبنای باور به توحید، عدل و کرامت انسان، سه اصل حاکمیت مطلقۀ خداوند بر جهان، آزادی انسان و در نتیجه ضرورت تدبیر سرنوشت جمعی انسان به دست خودش را استنتاج می‌کند. اما نتیجۀ پذیرش این سه اصل، باور به خلافت و جانشینی انسان در زمین از سوی خدا ست، که بعد سیاسی آن از طریق تشکیل «دولت» در جامعۀ بشری به عنوان ضرورتی انکارناپذیر صورت می‌گیرد. بر این مبنا پرسش اصلی ...

متن کامل

نظریۀ دولت در اندیشۀ سیاسی علامه صدر

چکیده اندیشمند شهید سید محمد باقر صدر بر مبنای باور به توحید، عدل و کرامت انسان، سه اصل حاکمیت مطلقۀ خداوند بر جهان، آزادی انسان و در نتیجه ضرورت تدبیر سرنوشت جمعی انسان به دست خودش را استنتاج می کند. اما نتیجۀ پذیرش این سه اصل، باور به خلافت و جانشینی انسان در زمین از سوی خدا ست، که بعد سیاسی آن از طریق تشکیل «دولت» در جامعۀ بشری به عنوان ضرورتی انکارناپذیر صورت می گیرد. بر این مبنا پرسش اصلی ...

متن کامل

جایگاه مردم در تاریخ سیاسی قدیم و جدید ایران بر اساس رویکرد «دوران»‌محور

تاریخ سیاسی هر کشوری جلوه‎گاه عملی آن است. این حوزه سرشار از اطلاعاتی است که می‎تواند روشمند مورد شناسایی قرارگیرد. یکی از موضوعات مهم آن، تبلور مردم در عرصۀ سیاست است. تبلور مردم یعنی نوع نگاه سیاست و سیاستمداران به مردم و نوع نگاه و رویکرد مردم به سیاست و اصحاب قدرت که خود را در نحوۀ فعالیت و تعامل آن‌ها با یکدیگر در حوزۀ قدرت سیاسی نشان ‎می‎دهد. امروزه، موضوع تعامل مردم با قدرت سیاسی از تنوّ...

متن کامل

جایگاه مردم در تاریخ سیاسی قدیم و جدید ایران بر اساس رویکرد «دوران» محور

تاریخ سیاسی هر کشوری جلوه‎گاه عملی آن است. این حوزه سرشار از اطلاعاتی است که می‎تواند روشمند مورد شناسایی قرارگیرد. یکی از موضوعات مهم آن، تبلور مردم در عرصۀ سیاست است. تبلور مردم یعنی نوع نگاه سیاست و سیاستمداران به مردم و نوع نگاه و رویکرد مردم به سیاست و اصحاب قدرت که خود را در نحوۀ فعالیت و تعامل آن ها با یکدیگر در حوزۀ قدرت سیاسی نشان ‎می‎دهد. امروزه، موضوع تعامل مردم با قدرت سیاسی از تنوّ...

متن کامل

مطالعۀ تطبیقی مفهوم دولت در گفتمان‌های سیاسی مدرن و پست‌مدرن

در چند دهۀ اخیر، در نتیجۀ دگرگونی‌های نظری و عملی، مطالعات دولت به استفاده از روش‌ها و رهیافت‌های فرااثبات‌گرا متمایل شده‌ است. از جدیدترین رهیافت‌های فرااثبات‌گرا روش تحلیل گفتمانی است. براساس این روش، پدیده‌های اجتماعی در زمان و مکان، واقعیت یکسانی را از خود بروز نمی‌دهند، بلکه در گفتمان‌های گوناگون تفاسیر متفاوتی می‌یابند. بر‌این‌اساس، این پژوهش با درنظر گرفتن فرایندهای مدرنیته و پست‌مدرنیسم...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 47  شماره 1

صفحات  99- 118

تاریخ انتشار 2017-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023